Europa doet water bij de wijn

In Amerika is het de gewoonte wijn met een scheut vers water te verdunnen. In Europa is dat bij wet verboden, maar begin volgend jaar mogen de Verenigde Staten hun verdunde wijn naar Europa uitvoeren.

Vanaf 1 januari staat de Europese markt open voor Amerikaanse wijnen die tot zeven procent water bevatten Europa binnen. Het akkoord laat Amerikaanse wijnmakers ook toe namen te gebruiken zoals bourgogne, chablis, champagne, chianti, madeira, porto, moesel- en rijnwijn, sauternes, sherry en tokay te gebruiken.

De Amerikaanse markt is echter van kapitaal belang voor de Franse, Spaanse en Italiaanse wijnboeren. Vorig jaar voerden ze voor twee miljard euro naar Amerika uit. De Verenigde Staten voerden daarentegen voor amper 405 miljoen euro wijnen en sterke dranken naar Europa uit. Een commerciële oorlog kon dan ook alleen maar in het nadeel van Europa uitdraaien.

Bovendien denken sommigen, zelfs in Frankrijk, dat Europa helemaal geen slechte zaak doet met de deal. De Amerikaanse praktijken bij het maken van wijn zijn volgens hen al twintig jaar in Europa aanvaard. De Europese wijnboeren denken daar echter heel anders over.

James Bond tegen ganzenlever

Filmacteur Roger Moore - The Saint en James Bond - zet zich in tegen de productie van ganzenlever. In een video van de
dierenbeschermingsorganisatie PETA noemt hij de manier van productie vande foie gras gruwelijk. "Foie gras is een ziekte en zeker geen lekker hapje," aldus Moore.

Het Franse parlement heeft onlangs de ganzenlever tot beschermd gastronomisch en cultureel erfgoed uitgeroepen. Dierenbeschermers hebben echter al heel lang kritiek op de manier waarop de producenten met de dieren omgaan. Doorgaangs worden de dieren immers overvoederd met behulp van een slang naar de maag.

Nederland produceert meer kaas

Vorig jaar werd 59 procent van de Nederlandse koeienmelk verwerkt tot kaas. Dit is twee procent meer dan tien jaar geleden. Daarentegen daalt de productie van boter. In 2004 is er 10,5 miljard liter melk aangeleverd bij de Nederlandse zuivelfabrieken.

Van de Nederlandse koemelk wordt 59 procent verwerkt tot kaas. Een kleiner gedeelte (14 procent) komt als verse melk of als ander vers melkproduct in de winkel en ongeveer eenzelfde deel wordt omgezet in melkpoeder. De overige melk wordt verwerkt tot andere zuivelproducten zoals gecondenseerde melk boter en room.

Vorig jaar produceerde Nederland 670 miljoen kilogram fabriekskaas. Net als in 2003 lag in 2004 de productie van fabriekskaas ruim twee procent hoger dan in het jaar daarvoor. Hiermee herstelt de Nederlandse kaasproductie zich na productiedalingen in 2001 en 2002.

Nederlandse zuivelfabrieken maken steeds minder roomboter. In 2004 werd 100 miljoen kilogram roomboter geproduceerd, wat een lagere productie voor het derde jaar op rij betekende. Ten opzichte van 2003 verminderde de boterproductie met 13 procent.

De productie van melkpoeder lag vorig jaar een tiende lager dan in het jaar daarvoor en bereikte hetzelfde niveau als in 2002. De Nederlandse zuivelindustrie produceerde in de voorgaande zeven jaar gemiddeld 170 miljoen kilogram melkpoeder, met een uitschieter in 2003. Vorig jaar werd 160 miljoen kilogram melkpoeder gemaakt.

De waarde van de Nederlandse kaasexport schommelt de jongste vijf jaar rond de 2 miljard euro. De import van kaas is er in deze periode behoorlijk gestegen. Vijf jaar terug werd er voor 353 miljoen euro kaas geïmporteerd, maar vorig jaar was dat opgelopen tot 514 miljoen euro, een stijging met ruim 40 procent.

Dure appelsienen door orkanen

De prijzen van sinaasappelsap in de Verenigde Staten zijn sterk gestegen door bezorgdheid over orkaanschade aan plantages in Florida en een ziekte onder citrusbomen. Op de goederentermijnmarkt in New York steeg de prijs van sap deze week met 8 procent tot het hoogste peil sinds eind 1998.

Florida levert 80 procent van de Amerikaanse sinaasappelproductie. In bepaalde gebieden heeft de orkaan Wilma 15 procent van de vruchten weggeblazen en bomen ontworteld. Daar komt bij dat sinds vorig jaar een flink areaal aan sinaasappelplantages is verdwenen wegens de zogenoemde citruskanker.

Gordon Ramsay blijft topkok van Londen

Het restaurant van topkok Gordon Ramsay (Chelsea) is door de restaurantgids Harden's voor de negende keer op rij verkozen tot beste eetgelegenheid van Londen. Ramsay is in de Londense hoofdstad ook de enige kok met drie Michelin-sterren. Bovendien blijft een standaardmenu er beneden de grens van 100 pond.

Daarmee is Ramsay een stuk goedkoper dan de duurste eethuizen. Eén van de allerduurste is het Japanse restaurant Umu in Mayfair. Een journaliste van de krant The Guardian raakte daar volgens het NRC Handelsblad zelfs 200 pond kwijt, exclusief drank. "Maar de klant krijgt dan wel voedsel dat bereid werd in water dat speciaal uit Japan werd overgevlogen," aldus het NRC.

Een belangrijk gedeelte van de klanten van deze hoge prijsklasse bestaat uit jonge bankiers uit de Londense City. Het voorbije jaar openden in Londen trouwens 142 nieuwe eetgelegenheden hun deur. Dat is negen meer dan het jaar voordien. Daarentegen gingen slechts 67 restaurants en aanverwanten dicht, vijftien minder dan het jaar daarvoor.

Broodsector speelde in Atkins

Het Atkins-dieet was voor vele producenten van traditionele voedingsproducten een echte beproeving. Maar de brood- en granensector heeft daar goed op ingespeeld. Dat blijkt uit een studie van het onderzoeksbureau Datamonitor.



Atkins is inmiddels failliet, maar was met zijn hetze tegen koolhydraten een ware ellende voor vele traditionele voedselproducenten. "Ook de broodsector beschouwde de Atkins-hype als een grote bereiging," aldus Datamonitor. "Maar de bakkerswereld heeft juist bijzonder goed gereageerd op die evolutie."

Datamonitor wijst erop dat de sector zowel in Europa als de Verenigde Staten met premium producten op de markt kwamen die niet alleen weinig koolhydraten bevatten, maar zelfs meer in het algemeen op de totalegezondheid focussen, zoals meergranen brood en brood met extra vezels.

De toenemende aandacht voor gezondheid in de voedingsmiddelenindustrie is volgens Datamonitor bovendien overgeslagen naar bijvoorbeeld de Oost-Europese markt, waar steeds meer mensen overschakelen van een ontbijt met brood en ham naar granengerechten.

De Amerikaanse en Europese markt voor brood en granen liet volgens Datamonitor vorig jaar dan ook een bemoedigende groei zien van respectievelijk 3,2 procent en 2,7 procent ten opzichte van het jaar voordien. Dat betekent een extra omzet van 1,6 miljard dollar in de V.S. en 3,5 miljard dollar in Europa. Verwacht wordt dat die groei zich ook dit jaar verder zal doorzetten.

Maakt vis minder gewelddadig?

Er komt een onderzoek onder Noorse gevangenen naar de vraag of ze zich beter kunnen concentreren en minder gewelddadig zijn als ze veel vis te eten krijgen. Dat heeft het persbureau ANB gemeld. Alles zou te maken hebben met een tekort aan omega-3 vetzuren.

De Noorse onderzoekster Anita Lill Hansen van de Universiteit van Bergen vermoedt dat er een connectie is tussen impulsief gedrag en een tekort aan omega-3 vetzuren, die in grote hoeveelheden in vette vis als zalm aanwezig zijn. Veel misdaden zouden impulsief worden gepleegd.

Het Noorse Nationale Centrum voor Visonderzoek en de Noorse gevangenisautoriteiten verlenen hun medewerking aan het onderzoek. Als er inderdaad een verband blijkt te zijn tussen impulsief gedrag en een gebrek aan omega-3 vetzuren, kunnen de Noorse gevangenen heel wat meer vis bij het avondeten verwachten, aldus een woordvoerder van de gevangenisautoriteiten.

Farao was wijnliefhebber

De Egyptische farao Toetanchamon blijkt bij leven en na zijn dood een liefhebber van rode wijn te zijn geweest. Dat blijkt volgens de BBC uit onderzoek naar resten in wijnhouders die in het graf van de Egyptische koning werden aangetroffen.

Tot nu toe konden wetenschappers niet vaststellen welke kleur wijn er in de houders zat. Spaanse onderzoekers ontwikkelden evenwel een nieuwe methode waarbij de aanwezigheid van een zuur vastgesteld kan worden die door componenten in rode wijn wordt gevormd.

Toetanchamon stierf in 1352 voor Christus en werd net als andere Egyptische koningen begraven met spullen waarvan werd aangenomen dat ze in het volgende leven nodig waren. "In de dood had de koning dezelfde dingen nodig als gedurende zijn leven", aldus onderzoekster Maria Rosa Guasch-Jane.

Wijnhouders in het oude Egypte bevatten net als de etiketten op wijnflessen van tegenwoordige allerhande informatie over het jaar en de maker van de wijn. Op een van de karaffen staat onder meer de tekst: Jaar vijf. Wijn van het huis van Toetanchamon. Door chef-wijnmaker Vintner Khaa.

Nederlander geeft voorkeur aan ijssalon

Van alle Nederlandse horeca-zaken zijn de ijssalons veruit het meest populair bij de consumenten. Ze hebben zelfs de Chinese restaurants van de eerste plaats verdreven. Dat blijkt uit het Nederlandse Nationale Horecaonderzoek 2005 van onderzoeksbureau Foodstep.

De consumenten gaven de Nederlandse horeca dit voorjaar gemiddeld 7,6 op tien tegen 7,5 op tien twee jaar geleden. Restaurants scoren het hoogst. Gemiddeld waarderen consumenten deze horecabedrijven met een 7,8 op.

Horecabezoekers letten vooral op hygiëne, service en de smaak van het geserveerde. Bezoekers van snackbars en fastfoodketens gaven de sector dit jaar een hoger rapportcijfer, maar zijn ontevreden over de oncomfortabele zitplaatsen. Wel is de hygiëne en prijsstelling van snackbars de afgelopen twee jaar verbeterd.

Ook in café's laten stoelen en barkrukken volgens de consument te wensen over. Naast de sfeer en de aankleding waardeerden cafébezoekers ook de hygiëne en de prijsvorming minder dan twee jaar geleden. Hotels en restaurants scoren het hoogst op hygiëne.

Voert Europa meer olijfolie in?

De Europese Commissie gaat bekijken of de invoer van olijfolie uit landen buiten de Europese Unie omhoog moet. De commissie zou dan de huidige importtarieven verlagen of zelfs schrappen. De oogst van 2005 is vrij gering door de droogte in het voorjaar, terwijl de vraag naar het gezonde product is gestegen.

De plannen van Europees Commissaris Fischer Boel van Landbouw stuiten echter op sterk verzet van de Zuid-Europese landen, waar veel olijventelers zijn. Zij vrezen juist een overschot in de komende jaren als de importtarieven zouden dalen.

De bezwaren zijn naar voren gebracht door de Griekse minister van landbouw bij een EU-vergadering. Hij kreeg steun van zijn Spaanse, Italiaanse, Cypriotische en Sloveense collega's. Fischer Boel zei dat experts van de EU-landen begin november over de zaak vergaderen.

Geen rauwe eieren en vlees

De Europese Unie raadt aan geen ongekookte eieren meer te eten en vlees van gevogelte goed te bakken alvorens het te eten om zo elk risico tot besmetting met het vogelgriepvirus te vermijden. De waarschuwing is vooral ingegeven uit voorzorg en is afkomstig van de European Food Safety Authority (EFSA).



Volgens EFSA verhindert het koken van het vlees dat mensen via de voedselketen besmet worden met het vogelgriepvirus. Maar toch kan men niet garanderen dat het kookproces elk risico wegneemt. "We beschikken over geen enkele aanwijzing waaruit we kunnen concluderen dat mensen besmet kunnen raken via de spijsvertering, maar we kunnen het
theoretisch gezien niet uitsluiten," stipte Herman Köter, wetenschappelijk directeur van de EFSA, aan.

Het is volgens hem theoretisch mogelijk dat een dergelijke besmetting zich voordoet. "Wanneer men rauw bloed eet van een geïnfecteerd dier, zou men theoretisch het risico kunnen lopen dat het virus in de maag niet volledig wordt gedood," stipte hij nog aan.

Feta is exclusief Grieks

De naam feta is voorbehouden aan een witte kaas die ondergedompeld is in brem (pekelnat) en afkomstig is uit Griekeland. Dat heeft het Europees Hof van Justitie in Luxemburg besloten in een zaak die door Denemarken en Duitsland tegen de Europese Commissie aangespannen was .

De Europese Commissie had in 2002 bepaald dat de naam feta alleen voor de Griekse feta gebruikt mocht worden. Denemarken en Duitsland, gesteund door Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk, vochten deze beslissing aan. Vooral in Denemarken wordt veel feta-kaas geproduceeerd. De Denen en de Duitsers meenden dat de naam feta algemeen geworden was en niet langer meer met een Griekse kaas geassocieerd werd.

Het Europese Hof van Justitie neemt echter de redenering van de Europese Commissie over. De naam is gekoppeld aan kaas geproduceerd in een deel van Griekenland, te weten het vasteland en het eiland Lesbos, waar de omstandigheden van dien aard zijn dat er specifieke schapen- en geitenrassen ontstaan zijn. Deze dieren voeden zich met lokale planten die aan de kaas een specifieke smaak en geur geven.

Daarnaast is de naam feta niet als een generieke naam te beschouwen. Soortgelijke kaas wordt in veel landen op de Balkan en rond de Middellandse Zee geproduceerd, maar niet onder de nam feta. Bovendien wordt feta in de meeste landen op de markt gebracht met etiketten die via vormgeving en lettertypen een Griekse connectie sugerreren.

Belg consumeert te weinig groenten en fruit

Dagelijks wordt door de Belgische consument gemiddeld 24 gram fruit en 138 gram groenten gegeten. Dat is minder dan de helft van de aanbevolen hoeveelheid. In de schoolmaaltijden en de maaltijden van ziekenhuizen en zorgcentra blijft het aandeel van verse groenten en vers fruit bovendien verontrustend laag. Dat blijkt uit marktonderzoek van het bedrijf Food in Mind.



Het verbruik van verse groenten en fruit verschilt volgens de onderzoekers sterk naargelang de aard van de eetgelegenheid. "Slechts 8 procent van alle gebruikte groenten en fruit in schoolmaaltijden is vers, tegenover 67 procent diepvries en 25 procent blik," wordt er gesteld.

In de verzorgingssector is 25 procent van de gebruikte groenten en fruit vers, tegenover 60 procent diepvries en 15 procent blik. De horeca scoort beter. Daar is 59 procent van alle ingekochte groenten en fruit vers tegenover 14 procent uit diepvries, 24 procent uit blik en 3 procent uit andere verwerkingstechnieken, zoals vacuümverpakkingen.

Tomaten nemen met 34,5 procent van de consumptie voor hun rekening, gevolgd door krulsalades. Bij het fruit is de aardbei marktleider, voor citroenen en sinaasappelen. Maaltijden buitenshuis moeten volgens 37,4 procent van de consumenten in de eerste plaats gezond en licht zijn. Daarnaast wil 36,8 procent dat de producten dagvers vooral dagvers zijn. Food in Mind stelt dat ook grote keten- en fastfoodrestaurants en grote cateringbedrijven hun groenteaanbod opdrijven.

Iets minder dan 30 procent van de Belgische groenten wordt geëxporteerd. Van het totale aanbod dat op de binnenlandse markt blijft, gaat 71,6 procent naar de distributie en 28,4 procent naar de buitenhuisconsumptie.

Van het totale aanbod aan fruit wordt 10 procent aangekocht door de buitenhuisconsumptie, tegenover 90 procent door de distributie. In de groente- en fruitaankopen voor de buitenhuisconsumptie neemt de horeca 62,9 procent van het volume voor zijn rekening. De rest is bestemd voor de scholen, ziekenhuizen en zorgcentra.

InBev herstructureert Bulgaarse activiteiten

Bierbrouwer InBev heeft bekend gemaakt dat in het Bulgaarse filiaal in Pleven, één van zijn drie Bulgaarse brouwerijen, de brouwactiviteiten zijn stopzet. De productie wordt overgeheveld naar de twee andere vestigingen in Bulgarije.

InBev stelt dat de Bulgaarse productieactiviteiten moesten gestroomlijnd worden. De brouwerij heeft te maken met overcapaciteit in Bulgarije. Daarom is besloten de brouw- en verpakkingsactiviteiten over te brengen naar de twee andere brouwerijen in het land. De vestiging in Pleven wordt nog wel gebruikt voor de productie van malt en voor verkoop- en distributieactiviteiten.

De sluiting heeft gevolgen voor 98 werknemers. De herstructurering van de brouwerij on Pleven leidt tot nieuwe investeringen en creëert nieuwe banen in de brouwerijen van Plovdiv en Haskovo.

InBev verwacht dat de optimalisering van de productie, die een capaciteit heeft van 0,46 miljoen hectoliter, in totaal 400.000 euro aan eenmalige kosten met zich mee zal brengen. De totale investering voor de verhuizing van de productie zal ongeveer 1,6 miljoen euro bedragen.

Nederlandse vissers hopen op wolhandkrab

De Nederlandse palingvangst loopt terug, maar de vissers hopen in de Chinese wolhandkrab een alternatief gevonden te hebben. Ze willen het dier weer exporteren naar China, waar het als delicatesse in de restaurants op tafel komt.

De wolhandkrab werd bijna honderd jaar geleden door een schip meegebracht, maar het dier leek ook hier bijzonder goed te gedijen. De krab vormt bovendien voor heel wat overlast en vernielde ettelijke fuiken. Het dier werd dan ook weggegooid of vertrapt.

Maar in China vormt het dier een echte delicatesse en kost in de restaurants zes tot acht euro per exemplaar. Chinezen kochten de dieren in Nederland op en namen ze mee naar hun thuisland. De bijval heeft de prijzen op de markt inmiddels doen oplopen tot ongeveer zeven euro per kilogram.

Daarom zien de Nederlandse binnenvissers de krabbenvangst nu als een alternatief voor de dalende palingvisserij. Bovendien zou het ook een oplossing zijn voor het milieu, want de wolhandkrab heeft hier geen natuurlijke vijanden, zodat de populatie steeds maar groter wordt.

Vis niet schrappen van menu

Waarschuwende berichten over het kwikgehalte in vissen, kunnen de consumptie van het nochtans gezonde product schade toebrengen. Dat stellen onderzoekers van het Amerikaanse Harvard Center for Risk Analysis.

In de Verenigde Staten worden jonge vrouwen gewaarschuwd voor de gevaren van kwikvergiftiging bij het eten van vis. Kwik zou vooral schadelijk zijn voor ongeboren baby's. Dergelijke campagnes zouden de visconsumptie door vrouwen met één zesde doen afnemen. "Maar daardoor verliezen de baby's ook de voordelen van voedingsstoffen zoals de omega-3 vetzuren," waarschuwen de wetenschappers.

Bovendien zouden volgens hen ook anderen het visverbruik kunnen terugschroeven door verkeerde interpretatie van de risico's. "Het eten van vis kan bescherming helpen bieden tegen hartaandoeningen en beroertes," merkt onderzoeksleider Joshua Cohen op. "Door het visverbruik terug te schroeven, zouden vele consumenten die voordelen kunnen missen."

Daarom wordt er nu gesteld dat jonge vrouwen er goed aan zouden doen om vis te blijven eten, maar dat ze selectief zouden moeten zijn en bepaalde soorten - zoals haai, zwaardvis en makreel - vermijden omdat die gemakkelijker vatbaar zijn voor kwikverontreiniging. Bovendien zou deze groep zijn visconsumptie moeten beperken tot twee maaltijden per week.

Geen vogelpest door kipconsumptie

Diverse media berichten dat in Thailand iemand is overleden aan vogelpest door het eten van besmette kip. Intensief contact met zieke dieren is de waarschijnlijke oorzaak van alle menselijke slachtoffers van de ziekte. Het Nederlandse Voedingscentrum benadrukt dat besmetting met het vogelpestvirus door het eten van bereid kippenvlees erg onwaarschijnlijk is omdat verhitting het virus onschadelijk maakt.

In de landen met slachtoffers van de vogelpest is er vaak intensief contact met kippen en wordt pluimvee vaak levend verhandeld. De betreffende man in Thailand zou de zieke kip zelf hebben geslacht. Bij het plukken en slachten van kippen is er intensief contact met kippen. Dit is dan ook de meest waarschijnlijke besmettingsbron.

De kans dat in Europa besmet kippenvlees en eieren te koop wordt aangeboden, is bovendien heel erg klein. Door importbeperkingen komen er geen kippenvlees, eieren of eiproducten uit de besmette gebieden in de winkel of in producten terecht. Onopgemerkte besmetting van kip met vogelpest is niet mogelijk omdat de ziekte zich snel openbaart en kippen na besmetting vrijwel direct sterven.

Selenium voorkomt kanker

Het mineraal selenium, dat voorkomt in onder meer vis, graanproducten, knoflook, tomaten en broccoli, voorkomt verschillende vormen van kanker.

Ook verlengt het voedingssupplement het leven van mensen die al kanker hebben. Met name patiënten met longkanker, prostaatkanker en dikke-darmkanker hebben veel baat bij selenium.

Dit blijkt uit een nieuwe studie, waarvan de resultaten zijn gepubliceerd in het medisch wetenschappelijke tijdschrift Lung Cancer. Dit onderzoek laat zien dat longkankerpatiënten hun overlevingstijd meer dan verdubbelen als zij dagelijks 200 microgram selenium slikken. Ook verbetert hun kwaliteit van leven aanzienlijk.

Wetenschappers vermoeden al langer dat er een heilzame werking van dit mineraal uitgaat. Een langdurend internationaal onderzoek naar kankerpreventie met selenium moet daar in de komende maanden uitsluitsel over geven. Al eerder toonde een Nederlandse studie aan dat selenium prostaatkanker voorkomt. Mannen die selenium slikken hebben 30 procent minder kans om prostaatkanker te krijgen.

Appels tegen astma

Twee appels per dag eten beschermt tegen astma en Alzheimer. Dat blijkt uit internationaal onderzoek en staat in het blad van LAVA, de koepel van zes grootste fruit- en groenteveilingen in ons land.

Uit onderzoek van het St. Georgeziekenhuis in Londen bleek eerder al dat het eten van minstens vijf appels per week de ademhaling en de longfuncties sterk verbeteren. Proefpersonen die gedurende vijf jaar meer dan vijf appels per week aten bleken 13,8 cm grotere longen te hebben dan wie nooit een appel at.

De Cornell Universiteit in New York toonde bovendien aan dat er een link is met de ziekte van Alzheimer. Het eten van appels beschermt immers ook tegen oxidatiestress in de hersencellen, een aandoening die het hersenweefsel beschadigt zoals dat het geval is bij Alzheimer.

De goede resultaten worden toegeschreven aan antioxidanten, waarvan de appel een krachtige leverancier is. Eén enkele appel heeft hetzelfde antiodixerend effect als 1500 milligram vitamine C. De concentratie is vijf keer sterker in de schil. Antioxidantia beschermen ook tegen hart- en vaatziekten en kankers van het hoofd- en halsgebied, slokdarm en maag.

Suikersector slokop landbouwsubsidies

Een groot deel van de federaal toegekende Europese landbouwsubsidies gaat naar suikerbedrijven. Dat blijkt uit de gegevens die het Belgische Interventie- en Restitutiebureau (BIRB) donderdag op zijn website heeft gepubliceerd. Grootste begunstigde is de Tiense Suikerraffinaderij, die in 2004 bijna 92 miljoen euro kreeg van de 550 miljoen euro die door het BIRB werden toegekend.

In totaal ontvingen in 2004 ruim vierhonderd bedrijven subsidies, gaande van 92 miljoen euro tot minder dan 100 euro. De subsidies komen uit de Europese begroting. Ze dienen als steun voor uitvoer van landbouwproducten buiten de Europese Unie (restitutie) enerzijds, en als steun voor het gebruik van landbouwproducten door voedingsmiddelenbedrijven of scheikundige bedrijven of maatregelen voor het beheer van de markt bij productieoverschotten anderzijds.

Het BIRB is het erkende betaalorgaan voor federale landbouwsubsidies. Op verzoek van premier Guy Verhofstadt en minister van Landbouw Sabine Laruelle besliste het gisteren/woensdag om de lijst van rechtspersonen die federale subsidies krijgen, te publiceren. Eerder deze week had Vlaams minister van landbouw Yves Leterme de lijst bekendgemaakt van begunstigden van de 251,7 miljoen euro aan Europese landbouwsubsidies, die via de Vlaamse landbouwadministratie verdeeld worden.

Smaakvervlakking door grootschalige productie

De grootschalige productie in de zuivel leidt gemakkelijk tot smaakvervlakking. Dat geldt met name voor de gefermenteerde zuivel. Er wordt daar vaak gekozen voor tijdgestuurde productieprocessen. Dat zorgt voor een efficiënte productie en distributie. Fermenteren wordt dan meer een vorm van conserveren dan een proces om de gewenste smaak te ontwikkelen. Dat stelt Jos Lankveld, hoogleraar zuivelkunde aan de Universiteit van Nijmegen.

De Nederlandse professor ziet iets vergelijkbaars bij de productie van roomboter. Voor boter is diacetyl een belangrijke aromastof. Na de productie wordt boter echter snel gekoeld. De melkzuurbacteriën die diacetyl vormen, werken niet bij een lage temperatuur. Zo komt de smaakontwikkeling niet goed van de grond.

In plaats van standyoghurt, maken de zuivelondernemingen vandaag de dag vooral roeryoghurt. Daarbij zijn de procesomstandigheden zo gekozen dat wei afscheiding en een lage viscositeit worden voorkomen. De yoghurt wordt snel gekoeld en dat voorkomt zuurvorming. Standyoghurt wordt gemaakt bij een hogere temperatuur en krijgt daardoor de kans om een subtiele smaak te ontwikkelen.

Ook in de kaasbereiding ziet Lankveld minder aandacht voor een bijzonder smaak als gevolg van de opkomst van de foliegerijpte kaas. Deze kaas wordt gevormd, verpakt en direct gekoeld in het pakhuis. Het verpakken en koelen gaat ten koste van de fermentatie.

De vervlakking van de smaak kan volgens de hoogleraar echter ook een kans bieden voor het succesvol introduceren van nieuwe niche producten met extra aandacht voor smaak. Hij is zich er overigens van bewust smaak slechts een facet vormt een een succesvolle introductie van een nieuw product voor een belangrijk deel afhangt van de verpakking en het verhaal er om heen.

Dertig liter wijn per jaar

De Belg drinkt alsmaar meer wijn en zit intussen aan een gemiddelde van meer dan 30 liter per jaar. Ons land is daarmee de grootste consument van alle niet wijnproducerende landen.

Vooral jonge dames drinken steeds meer wijn. Dat blijkt uit cijfers die werden vrijgegeven op de vooravond van de wijnbeurs Megavino. Die vindt van 22 tot en met 24 oktober plaats in de Brusselse Heizelpaleizen.

Vooral jonge dames zitten aan de fles. Het gaat om vrouwen tussen 18 en 35 jaar. Verwacht wordt dat ze tegen 2008 evenveel zullen drinken als de heren. Nog een verschuiving: vroeger dronken we vooral rood, nu ook veel wit. Dat type wijn haalt nu al een marktaandeel van 35 procent. Waarom? Jonge dames vallen vooral op wit.

Foie gras is cultureel erfgoed

Het Franse parlement heeft foie gras uitgeroepen tot onderdeel van het culturele en culinaire erfgoed van het land.
Het omstreden gerecht, dat tot stand komt door het vetmesten van ganzen en eenden met grote hoeveelheden mais, is volgens de parlementariërs een gerecht dat beschermd moet worden tegen pogingen om de productie ervan te verbieden.

In binnen- en buitenland is de afgelopen jaren verzet gerezen tegen het gedwongen voeren van ganzen en eenden met trechters vol mais om hun lever vetter te maken. Foie gras geldt als een specialiteit van het zuidwesten van Frankrijk, maar ook in het buitenland wordt de vette leverpaté geproduceerd.

Groeperingen die zich inzetten voor dierenrechten hebben de afgelopen jaren bij de Europese Unie gepleit voor een verbod op foie gras of het aanpassen van de productiemethode van het gerecht.

Wijnkenners testen drinkwater

Een aantal inwoners van de Franse stad Chalon-su-Saône zijn door watermaatschappij Lyonnaise des Eaux aangeworven als keurders van het drinkwater van hun stad. Een aantal van de geselecteerden zijn wijnkenners met een zekere reputatie.

Dat laatste is volgens een woordvoerder van het waterbedrijf geen toeval. "Wijnkenners hebben een smaak die heel goed ontwikkeld is," vertelde hij aan het magazine L'Internaute. "Dat is ideaal om afwijkingen of nuances in de smaak van het drinkwater te kunnen ontdekken."

Met het inschakelen van de bevolking wil het bedrijf een beter inzicht krijgen in de klachten die men vanuit Chalon krijgt over de kwaliteit van het drinkwater. De controleurs kregen een theoretische en praktische opleiding en sturen elke week hun bevindingen over de smaak van het water naar la Lyonnaise door.

L'Internaute merkt op dat het inschakelen van klanten vrij ongebruikelijk is voor de Franse watermaatschappijen. "Tot nu toe werd er vooral beroep gedaan op personeel van distributiemaatschappijen of producenten van mineraal water," wordt er opgemerkt.

Ook leasing voor wijnstokken

Wijnliefhebbers kunnen sinds kort wijnstokken in het Limburgse Maasdal leasen. Domein De Stad Maastricht heeft voor deze Vitilease ruim 6 hectare grond beschikbaar met ongeveer 25.000 stokken. Het leasecontract geldt voor tien jaar en minimaal vier wijnstokken.

De eerste veertig gegadigden hebben zich al aangemeld. Zij kunnen per jaar rekenen op 1,25 liter wijn per stok. Het lease-idee is van Stan Beurskens van Domein De Stad Maastricht. Volgens Beurskens is zijn leaseplan het eerste in Nederland.

De klant bepaalt zelf of hij witte wijn, rode wijn of rosé wil hebben. Hij kan meehelpen bij het werk aan zijn stokken, maar hij kan de wijn ook laten thuisbezorgen. De flessen worden naar wens gemaakt. Vorig jaar bracht De Stad Maastricht zijn eerste wijnen op de Nederlandse markt.

Zoetstoffen hebben verkeerd imago

Ruim 60 procent van moeders met jonge kinderen denkt ten onrechte dat zoetstoffen slecht zijn voor de gezondheid van hun kinderen. Dit blijkt uit recent onderzoek van het Nederlandse Voedingscentrum.

Van de moeders die hun kind geen light drank geven, geeft een kwart aan dat niet te doen, omdat ze dat ongezond vinden. Ook denkt een kwart van de ondervraagden onterecht dat zoetstoffen kankerverwekkend zijn. "Van zoetstoffen is echter wetenschappelijk vastgesteld dat ze veilig zijn bij normale consumptie," aldus het Voedingscentrum.

Uit het onderzoek blijkt ook dat ruim 40 procent van de ondervraagden behoefte heeft aan meer informatie over zoetstoffen.

Kentucky Fried Chicken zonder zout

Kentucky Fried Chicken stopt met het zouten van frites. Dat heeft de fastfoodketen bekendgemaakt. Voortaan vragen medewerkers in de restaurants of hun gasten zout op de frites willen of niet.

Tot voor kort strooiden ze 2,1 gram zout over één portie frites. "Het is aan de consument of ze de frites met of zonder zout willen," merkt een woordvoerder van de keten op. "Tijdens diverse proeven kwam naar voren dat consumenten zelf willen kiezen of ze zout willen."

Naast de keuze voor al dan niet gezouten frites, heeft de keten ook besloten de hoeveelheid zout in andere producten flink te reduceren. Dit geldt voor onder meer broodjes, kippopcorn en bonen. Deze producten bevatten voortaan 30 procent minder zout.

Steeds meer namaakvoeding op Europese markt?

Het voorbije jaar is de invoer van namaak-voedingsproducten in de Europese Unie met 200 procent toegenomen. De betere kwaliteit van de namaakproducten zorgt er immers voor dat het veel moeilijker worden om de vervalsingen op te sporen.

De namaak in de voeding ligt volgens de Europese Unie veel hoger dan het gemiddelde van alle producten, met inbegrip van sigaretten, costmetica, kledij en speelgoed. Daar lag de groep immers op 12 procent. Vooral Lipton, Coca Cola en Nestlé blijken de grote slachtoffers te zijn van de namaak-voedingsindustrie.

Opgemerkt wordt dat de namaakproducten het vertrouwen van de consument in de kwaliteit en veiligheid van de merken zou kunnen ondermijnen, waardoor die merken hun marktaandeel dreigen te zien verminderen. Verscheidene bedrijven hebben dan ook nieuwe vormen van verpakkingen en labels ingevoerd, zodat de authenticiteit van de producten gemakkelijker gecontroleerd kan worden.

Sigaretten en speelgoed werden vorig jaar nog altijd het meest in beslag genomen, maar de Europese Unie stelt dat namaakvoeding, samen met valse geneesmiddelen, een veel groter gevaar opleveren. Zij kunnen immers een negatieve impact hebben op de gezondheid van de bevolking.

Rusland en Oekraïene bleken elk verantwoordelijk te zijn voor 13 procent van de namaak-voedingsproducten. Daarna volgden de Dominikaanse Republiek (9 procent), Nigeria (9 procent), de Verenigde Staten (6 procent), Hongarije (4 procent) en Argentinië (4 procent).

De Europese Unie wil een nieuwe werkgroep oprichten om de wetgeving tegen de namaakproductie te verbeteren en een nieuwe taskforce met douane-specialisten oprichten. Tevens wordt gedacht aan een betere voorlichting rond risk-management en een overeenkomst met de Wereld Handels Organisatie. Daarbij zouden landen niet alleen bij import, maar ook bij de export naar namaakproducten moeten speuren.

Meer groenten en fruit naar Rusland

De vraag naar kwaliteitsproducten uit West-Europa groeit sterk in Rusland. Dit komt vooral doordat de economie in Rusland vorig jaar met 7 procent is gegroeid en de Russen steeds meer te besteden hebben. Uit onderzoek van het Amerikaanse onderzoeksbureau Nielsen blijkt dat op dit moment de gemiddelde Rus een groente- en fruitconsumptie heeft van
43 kilo per jaar. In Duitsland ligt dat op 153 kilogram per jaar.

Het onderzoeksbureau voorspelt dan ook een groei van de Russische import op groente en fruit met zo'n 50 procent. "De Russische overheid heeft voor agf-producten de verkoopbelasting afgeschaft en het BTW-tarief verlaagd naar 2 procent," wordt er opgemerkt. "Hierdoor kunnen de prijzen in de winkel laag blijven waardoor de afname van de producten zal groeien. Vooral de geïmporteerde, hoog kwalitatieve producten zullen hiervan profiteren."

Het zakendoen in Rusland verandert volgens Nielsen ook sterk. "Steeds meer verplaatst de handel zich van de kleine groothandelsmarkt naar de grotere import- en groothandelsbedrijven," aldus het bureau. "De grotere bedrijven werken steeds vaker met gecontroleerde jaarcijfers, waardoor er structuur en rust in de handel met Rusland ontstaat."

Voortaan ook Vlaamse mosselen?

Als het Voedselagentschap het licht op groen zet, kunnen mosselliefhebbers volgend jaar naast Zeeuwse, Deense en Franse
mosselen ook genieten van Vlaamse exemplaren. Er werden alvast vier zones afgebakend voor de mosselkweek.

Er zijn drie gebieden afgebakend van vijfhonderd op vijfhonderd meter rond de Oostdijkse radartoren, controletoren Westhinder en de Nieuwpoortbank. Daarnaast is er ook nog een groter gebied aan de Thorntonbank, waar de windmolens komen.

Het Oostendse havenbestuur, de visserijsector en de uitbaters van het Thorntonwindmolenpark zijn consessiehouder van de mosselbanken op die plaats. De bedoeling is aan de palen netten te hangen om de mosselproductie op te starten.

Finland produceert atoomwijn

In het Finse Olkiluoto zal een wijngaard dit jaar tachtig flessen rode wijn leveren. Het gebied, dat op dezelfde breedtegraad ligt als Alaska, kan nochtans moeilijk een wijnregio genoemd worden. Maar wijnbouwer Jukka Huttunen maakt wel gebruik van het koelwater van de reactoren van de nabijgelegen atoomcentrale.



Teollisuuden Voima Oy, het bedrijf dat de atoomcentral uitbaat, begon met de wijngaard als een experiment voor de overtollige warmte die door de nucleaire energie geproduceerd wordt. Het bedrijf wil nu de productie uitbreiden. De Finse milieupartij zegt echter dat de wijnproductie geen oplossing is voor het probleem van de kernenergie en dat het koelwater schadelijk blijft.

Finland was het eerste westerse land dat een nieuw kerncentrale bouwde na de ramp in Chernobyl in 1986. Eén vierde van de Finse elektriciteit wordt geleverd door de kerncentrales van Olkiluoto en Loviisa. Een kleine meerderheid van de Finse bevolking zegt trouwens achter het gebruik van kernenergie te staan.

Het experiment met de wijngaard is volgens Huttunen een wereldprimeur. "Het is spijtig dat er in de buurt geen landbouwgronden zijn om het gebruik van de warmte van het koelwater te gebruiken," zegt hij. De wijn wordt geschonken op feestjes van de kerncentrale en zou volgend jaar een productie van 400 flessen halen. Maar aan een commercialisering wordt niet echt gedacht.

Echt enthousiast zijn wijnkenners ook niet. "Het charme van de wijn zit in de grond, de ranken en het klimaat," vertelde Pekka Koiranen, sommelier van het restaurant Palace Gourmet in Helsinki, aan het magazine Bloomberg. "Ik denk niet dat deze atoomwijn het publiek zal aanspreken."

In de kerncentrale wordt zeewater tot 13 graden celcius opgewarm en door de wijngaard van 1.000 vierkante meter geleid op zijn terugweg naar de Botnische Golf. Dat doet het bloeiseizoen van de druiven met drie maanden vervroegen en geeft de wijnranken te kans te groeien in een vijandige bodem. "Het is vooral de bedoeling is te onderzoeken op welke manier de overtollige warmte kan gebruikt worden," merkt de kerncentrale op. "Onze belangrijkste betrachting is het produceren van veilige elektriciteit."

Het koelwater houdt een kustgebied van ongeveer vijf vierkante kilometer ijsvrij bij een temperatuur van min vijf graden. "Het is niet vervuild door radioactieve stoffen," aldus de kerncentrale. Aan het wijnproject werd vijf jaar geleden begonnen met de hulp van Finnish Agrifood Research. Oorspronkelijk werden er koren en meloenen geteelt, maar daarna werd overgeschakeld op druiven, die beter in staat bleken om de winter te overleven.

Fazanten in beslag genomen

Bij een controle van de afdeling Bos en Groen van Aminal zijn vrijdag bij een wildhandelaar in Brugge 832 fazanten in beslag genomen. De dieren zijn volgens het Brugse parket afkomstig van een leverancier uit Oost-Vlaanderen, waren geslacht en moesten geleverd worden aan restaurants. Dat is volgens de jachtwet verboden. Het jachtseizoen in Vlaanderen start pas op 15 oktober.

Het vervoer van levende en diepgevroren fazanten mag volgens het Brugse parket wel buiten het jachtseizoen. Wilde fazanten schieten en ze reeds prepareren voor verkoop is verboden. De in beslag genomen vogels werden volgens de regels van het jachtdecreet aan het dichtstbijzijnde OCMW geschonken.

De wildhandelaar zelf betwist de overtreding. De eigenaar van het bedrijf, Fernand Vermeersch, zetelt ook in de Hoge Raad voor de Jacht.

Vlaamse wortelen geblokkeerd

Tachtig Belgische, vooral West-Vlaamse landbouwbedrijven, mogen de wortelen op hun veld voorlopig niet oogsten. Dat heeft het Federaal Voedselagentschap (FAVV) beslist na klachten over de vorm en grootte van de wortelen. Het gaat om 400 hectare.

Landbouwers hadden gemerkt dat hun wortelen niet normaal groeiden en sloegen alarm bij de producent van het gewasbeschermingsmiddel dat ze gebruikt hadden op hun akker. De producent voerde vorige week onderzoek uit, waaruit bleek dat er te hoge concentraties aanwezig waren op het veld.

Het FAVV werd gewaarschuwd en heeft de wortelen geblokkeerd van alle akkers waarop het product is gestrooid.

Tripel Piedboeuf uit de rekken

InBev Belgium heeft vrijdag, in samenspraak met het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV), beslist om alle flessen Piedboeuf tripel met vervaldatum 25/08/06 uit de handel te laten nemen. Dit gebeurt nadat er sporen van chroom en nikkel werden teruggevonden in de drank. Een technisch defect aan een roestvrij stalen pomp wordt als oorzaak gezien.

De sporen van chroom en nikkel houden mogelijk een gezondheidsrisico in bij langdurige consumptie. Gezien het incident een belangrijke afwijking op geur en smaak heeft veroorzaakt, is het risico van langdurige consumptie eerder beperkt. Het gaat om 75cl-flessen van Piedboeuf Tripel met vervaldatum 25 augustus 2006 en een groene schroefdop. Geen enkel ander product uit het Piedboeufgamma is betrokken.

Iedere consument die in het bezit is van dit product kan het terug brengen naar de plaats van aankoop. Hij wordt dan vergoed of kan het product inruilen. Voor eventuele vragen heeft Inbev Belgium een gratis oproepnummer beschikbaar gesteld van 8 tot 20 uur: 0800/32 432.

La Trappe weer omarmd door trappisten

De Nederlandse Bierbrouwerij de Koningshoeven mag weer het trappistenlogo voeren. De abdij in Berkel Enschot die het bier produceert raakte 6 jaar geleden het logo kwijt, nadat de brouwerij werd overgenomen door Bavaria in Lieshout. De Internationale Vereniging Trappist (IVT), waarin de zeven bestaande trappistenbrouwerijen samenwerken, meende dat de Koningshoeven zich te commercieel had opgesteld. De bieren van de abdij mochten wel trappist blijven heten, maar het logo moest van het etiket.

Na een onafhankelijk onderzoek heeft de IVT nu vastgesteld dat de Koningshoeven aan alle criteria voldoet om het logo weer te mogen voeren. Het bier wordt niet alleen op het terrein van de abdij gebrouwen, de broeders hebben ook de zeggenschap over de productie van hun La Trappe-bieren. Broeder Bernardus zit samen met Thijs Thijssen in de directie en alle zestien broeders van de communiteit zijn bij de productie betrokken.

De opbrengst van de brouwerij gaat verder deels naar goede doelen zoals de verenigingsregels voorschrijven. Bavaria verdient wel aan het trappistenbier. Volgens broeder Bernardus heeft het logo veel waarde in exportlanden als Italië, Griekenland en de Verenigde Staten.

Keurmerkt voor Zeeuwse kreeft?

De kreeft uit de Oosterschelde moet een internationaal erkend keurmerk krijgen. Dat vinden de Gedeputeerde Staten van Zeeland. Er wordt gemikt op een keurmerk van de Marine Stewardship Council (MSC), een onafhankelijke organisatie die in 1997 werd opgericht door het Wereldnatuurfonds en Unilever.

Er zijn in de Nederlandse provincie Zeeland ongeveer zestig bedrijven die zich bezighouden met de kreeftenvisserij. Voor het verkrijgen en behouden van het keurmerk wordt een stichting opgericht. De kosten worden geraamd op 60.000 euro. De provincie Zeeland is bereid daarvan de helft te betalen. De kreeftensector zou de jaarlijkse kosten voor de controle op de naleving van de richtlijnen van de MSC moeten dragen.

Mexicaanse keuken werelderfgoed?

Eeuwenoude maïssoorten, maden en pepertjes zijn een integraal deel van de Mexicaanse traditie en daarom een meesterwerk van orale en immateriële cultuur. Dat stelt de Mexicaanse regering, die wil dat haar traditionele keuken een plaats krijgt op de Werelderfgoedlijst. De keuken wordt volgens de regering bedreigd door fastfood en buitenlandse menu's.

Volgende maand maakt de Unesco bekend welke cultuuruitingen worden toegevoegd aan de lijst van Werelderfgoed. Daarop prijken onder meer al de orale tradities van de
Wajapi-indianen in Brazilië en de Zápara-indianen van Ecuador, het carnaval van Oruru in Bolivia en Barranquilla in Colombia en Todos Santos in Oaxaca, Mexico. Voor het eerst heeft een land zijn nationale keuken genomineerd als meesterwerk van orale en immateriële cultuur.

"Ik vind het een uitmuntend initiatief en ik hoop dat het zal lukken, zodat mensen zich meer bewust worden van het belang van onze oude en traditionele keuken en zijn inheems erfgoed," verteld Fortino Rojas, de chef van het beroemde restaurant Don Chon uit Mexico-stad, aan het persbureau ISP.

In de motivering bij de nominatie argumenteert Mexico dat maïs, dat afkomstig is uit Mexico, verbonden is met de creatiemythen van Midden-Amerika, de harmonieuze houding tegenover de natuur en eeuwenoude uitdrukkingen van sociale evenementen. "De
Mexicaanse keuken is uitermate oorspronkelijk en al honderden jaren bewaard gebleven," aldus de Mexicaanse regering.

Voor een erkenning is echter ook vereist dat de cultuuruiting bedreigd wordt. "Dat is de Mexicaanse keuken ook," voerde Rojas aan. Hij verwees naar de enorme dreiging van fastfood en ander buitenlands eten, waardoor veel Mexicanen volgens hem hun neus ophalen
voor traditioneel voedsel. Volgens boerenactivisten en milieugroeperingen staat de toekomst van maïs onder druk door de komst van genetisch gewijzigde variëteiten, geïmporteerd uit de Verenigde Staten.

Bacon veel zouter dan zeewater

Het ziet er misschien smakelijker uit dan zeewater, maar gezonder is het zeker niet. Een plakje bacon bevat twee keer zoveel zout als de Atlantische Oceaan. Terwijl zeewater 2,5 gram zout bevat per 100 gram, zit in bacon 5,5 gram zout per 100 gram. Dat werd bekendgemaakt op het congres van het Britse Nationale Obesitas Forum.

Bacon of niet, volwassenen eten over het algemeen te veel zout: 12 gram per dag. Dat is het dubbele van wat dokters aanbevelen. Wanneer we slechts 6 gram zout per dag zouden eten, zouden er 35.000 mensenlevens per jaar gered worden.

Haacht brouwt Leeuw-bier

De kleine Nederlands-Limburgse brouwer Leeuw Bier sluit zijn 120 jaar oude brouwerij in Valkenburg aan de Geul en laat het gerstenat vanaf volgend jaar in Haacht bij Brussel brouwen. Daardoor verliezen negen van de 21 mensen hun baan, aldus directeur J. Vermeer van Leeuw BV woensdag.

De pittoreske voormalige kruitfabriek met watermolen aan de Geul, waar Leeuw jaarlijks 70.000 hectoliter voor de Nederlandse markt brouwt, wordt verkocht. Het erbij gelegen waterrad uit 1886 staat op de monumentenlijst en voorzag in vroegere tijden in de energiebehoefte van de brouwerij. Het waterrad is het grootste exemplaar in Nederland, dat nog steeds in werking is.

Leeuw handhaaft alleen het bedrijfskantoor in Valkenburg. Sluiting van de brouwerij is volgens Vermeer nodig omdat er anders onrendabele investeringen gedaan moeten worden. Moedermaatschappij Brouwerij Haacht maakt meerdere biermerken, waaronder pilsener Primus.

Chinezen uitvinders deegwaren

Waren de Chinezen met hun noedels, mie en mihoen de eersten, of waren het toch de Italianen die al eerder tagliatelli, fusilli en farfalle consumeerden? Een lange discussie over waar deegwaren als eerste werden gegeten lijkt eindelijk opgelost. Een groep archeologen heeft immers naar eigen zeggen onweerlegbaar bewijs geleverd dat de Chinezen als eerste waren.

Langs de oever van de Gele Rivier in het noordwesten van China hebben zij bij opgravingen een kom met gekookte noedels gevonden, die intact waren gebleven onder een dikke laag klei. Met de zogenoemde koolstof-14 dateringsmethode, waarmee objecten tot een ouderdom van ongeveer 60.000 jaar nog betrouwbaar kunnen worden gedateerd, is vastgesteld dat de kom daar minstens 4000 jaar moet hebben gelegen.

De noedels uit het Neolithicum (late steentijd) zijn ongeveer 0,3 centimeter dun en zijn ongeveer 50 centimeter lang. Ze zijn gemaakt van gierst en niet van tarwe zoals tegenwoordig gebruikelijk is, meldden de Chinese onderzoekers. Ook in Italië wordt beweerd dat al duizenden jaren voor Christus deegwaren werden gegeten. Zo zou pasta al populair zijn geweest bij de Etrusken, circa 3000 jaar geleden, maar daar zijn nooit tastbare bewijzen van gevonden. Vermoedelijk zijn deegwaren via de Arabische wereld in Europa geïntroduceerd.

Vijftiende inzameling Delhaize

Van 13 tot 19 oktober organiseren de Voedselbanken en de warenhuisgroep Delhaize voor de 15de keer een inzameling van onbederfbare eetwaren. Het initiatief waarbij klanten van het warenhuis gevraagd wordt producten achter te laten, mikt dit jaar opnieuw op een recordopbrengst. Doel is meer dan de 703 ton te verzamelen die vorig jaar werden opgehaald bij Delhaize.

Intussen heeft het aantal klanten van de Voedselbanken een triest recordpeil bereikt. De Voedselbanken trekken jaarlijks zo'n 1.000 extra mensen aan. Drie jaar geleden waren het er minder dan 100.000, vandaag zo'n 104.000. Sinds vorig jaar zijn de Voedselbanken overigens ook verplicht om zelfs in de zomer eten in te zamelen.

Dat steeds meer mensen de Voedselbanken opzoeken, betekent niet meteen dat er meer armen zijn. De drempel om de stap te zetten is lager en het initiatief raakte meer bekend.

Gekloonde melk in de winkel?

De Amerikaanse Food and Drug Administration staat volgens een aantal bronnen op het punt om toe te staan dat melk en vlees van gekloonde dieren verkocht mag worden. De dienst verricht hier al geruime tijd onderzoek naar en kondigde onlangs aan binnen enkele weken een artikel over het onderwerp te zullen publiceren in een wetenschappelijk tijdschrift.

Dit gebeurde ook in 1992 toen de FDA voor het eerst genetisch gemodificeerde gewassen toestond. In de Verenigde Staten zijn al honderden gekloonde koeien, varkens en andere dieren. De bedrijven die deze dieren hebben geproduceerd mochten het vlees en andere producten van deze dieren vooralsnog niet op de markt brengen. Het was wachten op de FDA-verklaring dat de dieren identiek zijn aan gewone dieren.

Coca-Cola verkoopt ijskoffie

Onder de naam Coca-Cola Blak komt de grote foodfabrikant binnenkort met een eigen ijskoffie. De introductie maakt deel uit van een grote vernieuwing van de organisatie bij het frisdrankenbedrijf. Het gaat om portieverpakkingen ijskoffie met prik. De omzet van traditionele frisdranken loopt al langere tijd terug in de Verenigde Staten.

Met nieuwe introducties probeert Coca-Cola de omzet overeind te houden. Het bedrijf komt tevens met een serie dranken onder de naam Dasani Sensations, sprankelend water met een smaakje. De introductie van Dasani in Europa liep vorig jaar spaak. Onder de naam Tab Energy bereidt de onderneming bovendien de introductie van een gezonde energydrink voor vrouwen voor.

Chiquita met milieulabel

De Amerikaanse bananenproducent Chiquita wil definitief afrekenen met zijn imago van uitbuiter van boeren en milieuvervuiler. Het bedrijf introduceert vanaf volgende week in de supermarkten bananen die op milieuvriendelijke en sociaal verantwoorde wijze zijn geteeld. Naast de bekende blauwe sticker zijn deze bananen voorzien van een label van de Rainforest Alliance, een milieuorganisatie uit New York.

Chiquita werkt al sinds 1992 met deze belangenvereniging samen. Het heeft twaalf jaar geduurd voordat de plantages aan alle eisen van de Rainforest Alliance voldeden. "We hebben ons hele productieproces moeten aanpassen," aldus een woordvoerder van het bedrijf tegen het persbureau ANP.

De bananengigant biedt zijn boeren tegenwoordig medische zorg en gratis onderwijs aan. Ook mogen ze zich organiseren in vakbonden. Verder heeft Chiquita zich voorgenomen water, grond en dieren te beschermen. De Rainforest Alliance zal jaarlijks alle plantages bezoeken om te bekijken of ze nog steeds aan alle normen voldoen.

De Rainforest Alliance biedt echter geen prijsgarantie aan de boeren. Onder Max Havelaar-voorwaarden wordt een exportprijs van 7 euro per doos bananen betaald. "Wij hebben ons op andere dingen geconcentreerd. Max Havelaar richt zich meer op kleine boeren, wij ook op grote plantages," voert de organisatie echter aan.

Chiquita wil naar eigen zegge samen met Max Havelaar investeren in een duurzame productie van bananen. Max Havelaar vindt het label van de Rainforest Alliance een stap in de goede richting van Chiquita. Maar zonder een zekere prijsgarantie gaat Chiquita niet ver genoeg," zei een woordvoerster.

Peper goed voor slaap

Een dieet met hete pepers kan helpen tegen slapeloosheid. Het helpt bovendien de hartslag gezond houden. Tot dat besluit komen onderzoekers van de universiteit van Tasmanië in Australië. Peper-liefhebbers raken volgens hen sneller in slaap, worden sneller wakker en zijn extra actief tijdens de dag.

Een groep van 25 vrijwilligers kreeg gedurende een periode van 4 weken dagelijks een hoeveelheid van 30 gram aan pepers toegediend. In vergelijking tot de periode waarbij de pepers in het dieet werd weggelaten sliepen de vrijwilligers gemiddeld 20 minuten minder per dag. Ze gingen daarnaast gemiddeld twee uur en tien minuten later naar bed. De hoeveelheid activiteit gedurende de slaap daalde echter met twintig procent. Onderzoekers leiden daar uit af dat de mensen in een diepere slaap geraakten.

De totale activiteit van de mensen die werden onderzocht gemeten over een periode van 5 dagen nam met 10 tot 30% toe in de periode dat ze pepers gebruikten. Volgens dr. Andrew Davies, die het onderzoek leidde, wekken de pepers bepaalde sympatische zenuwen die een rol spelen bij de reactie op stress. Hierdoor werken ze in eerste instantie verstorend op de slaap. Het lichaam raakt daar echter snel aan gewend. Dat verklaart volgens hem dat de vrijwilligers in het onderzoek bij gebruik van de pepers snel in slaap komen, sneller wakker worden en extra activiteit gedurende de dag beter verdragen.

Vis goed voor hersenen

Eens per week vis op het menu is goed voor hersenen. Geestelijke achteruitgang op latere leeftijd kan er drie tot vier jaar mee worden vertraagd, zo doet een onderzoek vermoeden. Eerdere onderzoeken gaven al aan dat viseters minder vaak Alzheimer of beroertes hebben. Vis als zalm en tonijn die rijk is aan omega-3 vetzuren lijkt ook de kans op hartziektes te verminderen.

In het jongste onderzoek werden 3.718 mensen van boven de 65 aan simpele tests onderworpen, zoals het herinneren van details uit een verhaal. De tests werden drie keer afgenomen, verspreid over zes jaar. Ook werd de deelnemers gevraagd naar hun eetgewoonten.

"Wij ontdekten dat het denkvermogen van mensen die één keer per week vis eten 10 procent minder snel per jaar achteruitgaat," zei onderzoekster Martha Clare Morris, als epidemiologe verbonden aan het medisch centrum van de Rush-Universiteit in Chicago. Bij mensen die twee keer in de week vis op het menu hebben gaat de achteruitgang gemiddeld 13 procent langzamer.

Buitenmelk echt gezonder

Koeien die ongestoord in de weide kunnen grazen, leveren betere melk op dan dieren die op stal blijven. Dat wordt bevestigd door een studie van de Universiteit van Wageningen. De melkproductie van koeien die buiten kunnen grazen, blijkt volgens de onderzoekers immers een beduidend hoger percentage onverzadigde vetzuren te bevatten.



De melk van koeien die in de wei grazen, bevat volgens de onderzoekers vetzuren waarvan 45 procent onverzadigd is. Bij koeien die in de stal staan, zou dat niveau amper 30 procent bedragen. Verzadigde vetten verhogen het risico op hart- en vaatziekten en het is volgens de onderzoekers dan ook geen gunstige ontwikkeling dat koeien steeds meer binnen worden gehouden.

"Als het om melk gaat, kunnen we niet tippen aan de veehouderij in Nieuw Zeeland en Ierland, waar de koeien bijna het hele jaar buiten
staan en vers gras eten en daarom melk met een groot aandeel onverzadigde vetten produceren," voeren de onderzoekers aan. "Maar het is ook hier goed mogelijk om koeien een groot deel van het jaar buiten te houden."

Daarbij wordt erop gewezen dat het klimaat hier niet te warm of te koud is. Bovendien regent het geregeld, zodat het gras goed groeit. Koeien krijgen in de wei meer onverzadigde vetzuren binnen omdat ze vooral de bovenkant van de grassprieten eten. "Hier zit relatief veel onverzadigd vetzuur in," stippen de onderzoekers nog aan.

Koffieproducenten moeten zich verenigen

De koffieproducenten moeten een groter deel van de opbrengst kunnen opeisen en moeten hogere prijzen kunnen afdwingen. Dat benadrukt de Braziliaanse president Luiz Inacio Lula da Silva. Om dat te kunnen bereiken moeten ze zich volgens hem echter verenigen, zodat ze hun krachten kunnen bundelen om als groep sterker te staan.

Lula da Silva kan niet vatten dat landen die niet één koffieboon oogsten, aan de koffiehandel toch evenveel verdienen dan de koffieproducerende landen. Brazilië is immers de grootste exporteur van koffie, maar de koffieprijs staat al enkele jaren onder druk waardoor de koffieboeren amper het hoofd boven water kunnen houden. President da Silva hekelt vooral de inhaligheid van verwerkers en groothandelaars.

Lula da Silva stelt andere koffieproducerende landen voor om samen een hogere prijs en een groter aandeel van de winst te eisen. De Internationale Koffieorganisatie staat achter de ideeën van de Braziliaanse president. "De marktprijs beïnvloeden gaat niet, maar we willen met een afgelijnde politiek de prijszetting veranderen," benadrukte directeur Nestor Osorio.

Nederland houdt van oosterse snack

De oosterse snacks, zoals bamiballen, loempia`s en nasieschijven, blijven in Nederland nog steeds in trek. Jaarlijks neemt de verkoop van de producten toe met enkele procenten. Vooral de combinatie van zoet en pittig doet het volgens het magazine Snack Koerier goed.

Toch merkt het magazine smaakverschillen op in de verschillende delen van Nederland. "Het noorden eet minder pittig dan
het westen," wordt er opgemerkt. "Zuiderlingen eten dan wel weer pittig." In de top drie van snacks met een oosters tintje staat de bamibal op het hoogste schavotje, gevolgd door de nasischijf en de loempia.

De oosterse snacks kenmerken zich volgens Snack Koerier niet echt door innovaties. "Wel is de Javaanse frikadel vrij nieuw," wordt er opgemerkt. "Deze is pittiger dan de Nederlandse frikadel. De Thaise kroket bestaat ook al."

Belgie topproducent diepvriesproducten

Vorig jaar was Belgë binnen de Europese diepvriesindustrie met zo’n 740.000 ton diepgevroren producten de grootste speler op deze markt. Polen en Frankrijk volgen op nummer twee en drie. Binnen Europa wordt van het totale volume aan diepvriesproducten ongeveer 25 procent in België geproduceerd.

In de voorbije jaren is de Belgische productie gestegen van 675.000 ton in 2001 tot zo'n 725.000 ton in 2005. Het aandeel diepgevroren koolgewassen binnen het totaal volgt dezelfde trend als de totale productie van diepvriesgroenten. België kent daarin een aandeel van 30 procent. Polen volgt met 18 procent, voor Spanje en Frankrijk. Van de diepgevroren koolgewassen is bloemkool de belangrijkste soort. Binnen de Europese Unie werd in 2003 in totaal 190.500 ton bloemkool diepgevroren. België was daarin met ruim 76.000 ton de grootste producent.

Van spruiten komt in de Europese Unie ruim 80.000 ton als diepvriesproduct op de markt. België is ook daarin met 48.600 ton diepgevroren spruitkool verreweg de grootste speler. Engeland volgt met 12.000 ton en daarna Polen met 9.000 ton. Broccoli is het derde diepgevroren koolgewas in de Europese Unie met ongeveer 124.000 ton. Hiervan komt het grootste deel uit Spanje.

Paling beter beschermen

Alle Europese lidstaten moeten tegen juli 2007 nationale beheersplannen voor palingen geïmplementeerd hebben. Die plannen moeten verzekeren dat minstens veertig procent van de volwassen palingen kan ontsnappen naar zee. Volgens de Europese Commissie is de nood hoog. Het palingbestand in de natuur bedraagt immers nog slechts één procent van het historische niveau.

In de natuur worden palingen geboren in een deel van de Atlantische Oceaan nabij de Caraïben. Vandaar drijven en zwemmen ze naar Europa. Ze klimmen op naar rivieren en meren. Bij hun levenseinde keren ze terug naar hun paaigrond, om daar kuit te schieten en te sterven.

Door overbevissing en menselijke ingrepen in de natuur is het palingbestand fel gedaald. Daarom moet ieder land nu letterlijk de weg vrijmaken voor de palingen. Bovendien komt er een verbod op de palingvangst tijdens de eerste helft van iedere maand, in afwachting van de nationale beheersplannen.

Moutbier zonder gluten

Een Finse brouwer heeft bekend gemaakt het eerste moutbier te hebben ontwikkeld zonder gluten, een allergene stof die in graan zit en het dieet van miljoenen mensen wereldwijd beïnvloedt. "De zwakke concentratie gluten van de Kukko Pils is uitzonderlijk", verzekerde algemeen directeur Rami Aarikka van brouwerij Laitilan.

"Het bier, dat het label 'glutenvrij product' kreeg, bevat slechts vier milligram gluten per liter, wat onder de toegelaten hoeveelheid is die patiënten verdragen," liet Aarikka weten. Hij benadrukte dat hij al verschillende voorstellen van Europese verdelers heeft gekregen.

Mensen die geen gluten kunnen verdragen, mogen geen moutbier drinken, omdat dat ontstaat door gisting van gerst, dat veel gluten bevat. Brouwers hebben al speciale glutenvrije bieren ontwikkeld op basis van boekweit, gierst en maïs.

Man grootste voedingsconsument?

Marketeers zouden er goed aan doen om zich te richten op mannelijke shoppers. Dat is het besluit van Britse onderzoekers. Zij stelden immers vast dat mannen in Engeland meer geld aan voeding spenderen dan vrouwen. Gesteld wordt dat de voedingsproducenten hier dan ook een nieuw marktsegment kunnen aanboren.

Uit een onderzoek in opdracht van het voedingsbedrijf Geest kwam naar voor dat Britse mannen 343 pond besteden aan voeding, terwijl de uitgaven van vrouwen daar nu met 341 pond net iets onder zou liggen. In de supermarkten geven mannen 214 pond per maand uit, vier pond minder dan vrouwen.

Mannen blijken echter iets meer uit te geven aan restaurant-bezoek (29 tegenover 28 pond) en meeneem-maaltijden (19 tegenover 13 pond). Ook aan snacks wordt door mannen meer geld gegeven (10 tegenover 9 pond). Tenslotte bleken mannen maandelijks ook 8 pond uit te geven aan online voedingsaankopen, één pond meer dan de Britse vrouwen.

Consument vraagt hersluitbare verpakking

De vraag naar hersluitbare verpakkingen - sliderverpakkingen - neemt wereldwijd sterk toe. Consumenten zien veel voordelen in verpakkingen die via een aandrukbare rits weer te sluiten zijn. Merkeigenaren zien in de slidertechnologie een mogelijkheid om de toegevoegde waarde voor hun product te verhogen.

Consumenten zien in de hersluitbare verpakking vooral het voordeel dat zij niet gebruikte porties goed kunnen bewaren, zonder het naar een andere vershoudverpakking te moeten verplaatsen. Dat laatste spreekt ook de marketeers erg aan. Het product blijft in de originele verpakking, met behoud van de merkuitstraling.

Vreemd genoeg waren de eerste producten die met hersluitbare verpakkingen op de markt kwamen in de verschillende werelddelen telkens anders. Zo begon het in de Verenigde Staten met vlees en kaasproducten, terwijl in Latijns-Amerika vooral poederproducten en vleeswaren in deze verpakkingen aangeboden worden. In Europa waren het kaas en diervoeders, en in Azië poederdrankjes, zeewier, noten en snacks.

Nieuwe menu-combinaties in microgolf

De Nederlandse verpakkingsproducent Shieltronics heeft een microgolf-verpakking ontwikkeld waarmee maaltijden samengesteld zouden kunnen worden die eerder niet mogelijk waren. Met de Culidish zou het immers mogelijk per voedselcomponent de juiste hoeveelheid energie te geven. Meer combinaties zijn mogelijk en ook kunnen bepaalde producten in de magnetron die dat tot dusver niet konden.

Bij de huidige microgolf-maaltijden wordt de hoeveelheid energie bepaald door de voedingscomponent die de hoogste temperatuur nodig heeft. De overige maaltijdcomponenten krijgen dan ook die hoeveelheid energie. Dit kan leiden tot bijvoorbeeld papperige pasta en harde groenten.

De Culidish bestaat echter uit verschillende bakjes, één per voedselcomponent, die elk een bepaalde hoeveelheid energie doseren. De verschillende bakjes blokkeren verbodige energie, waardoor de verschillende maaltijdcomponenten tegelijkertijd toch op evrschillende eindtemperaturen gebracht kunnen worden. Door verschillende bakjes met elkaar te combineren kan het assortiment van maaltijden verbreed worden.

De verschillende bakjes worden op een kartonnen tray samengevoegd voor een complete maaltijd. Dat maakt het tevens mogelijk om de qua bederf meest kritische component als laatste aan de maaltijd toe te voegen, wat de houdbaarheidsdatum voor de gekozen combinatie maximaliseert.

Eind dit jaar beginnen de proeven met de culidish in het Wageningse Restaurant van de Toekomst.

Meer belangstelling voor Fair Trade

Fair Trade-handel raakt steeds beter bekend in België. Van alle personen die in de gezinnen verantwoordelijk zijn voor aankopen, weet 66 procent waar Fair Trade voor staat. 36,3 procent kocht het voorbije jaar eerlijke producten. Dat blijkt uit een studie op initiatief van de Belgische Technische Coöperatie (BTC-CTB), naar aanleiding van de vierde 'Week van de Fair Trade' van 5 tot 15 oktober.

Uit de studie blijkt dat Fair Trade-klanten voornamelijk dranken (77 procent) en voedingsmiddelen in het algemeen (65,4 procent) kopen. Vooral voor koffie en wijn grijpen consumenten graag naar Fair Trade-producten. De belangrijkste redenen voor de consumenten om eerlijke producten te kopen zijn volgens de studie het respect voor de producenten (38,3 procent), de goede zaak (28,9 procent) en dan pas de kwaliteit van de producten (16,6 procent).

Belangrijkste reden om geen Fair Trade-producten aan te kopen, is dat mensen er gewoon niet aan hebben gedacht (36,5 procent). Daarnaast vindt 19,7 procent de eerlijke producten te duur en wijst 17,2 procent erop dat deze producten niet aangeboden worden op de plaatsen waar de gewone boodschappen gedaan worden.

Bierviltje bestelt nieuwe consumatie

Duitse wetenschappers hebben een interactief bierviltje ontworpen dat de caféhouders verwittigt wanneer de klant graag een nieuwe consumatie heeft. Volgens de bedenkers is het voor kroegeigenaren een uitstekend middel om de omzet te verhogen. Het high tech bierviltje bevat een sensor die meet wanneer een glas leeg raakt. Het viltje geeft vervolgens een signaal af voor de bediening aan een computer achter de bar.

De uitvinding van de Duitse wetenschappers Andreas Butz en Michael Schmitz bestaat uit een platte elektronische plaat met een traditioneel kartonnen toplaag. In het bierkaartje is een sensor bevestigd die het gewicht van het biertje meet en aan de hand van bewegingen registreert hoe vlug er wordt gedronken. De bestelling kan worden versneld door het kaartje snel te bewegen.

De uitvinders zien overigens meer mogelijkheden dan bestellen. Via het kaartje kunnen ook caféspelletjes worden gespeeld. Cafébezoeker zouden zo hun voor- of afkeur over karaoke-zangers kunnen laten blijken of hun mening kunnen geven over besluiten van de scheidsrechter tijdens voetbalwedstrijden .

Huidig patroon vraagt om functionele voeding

De trend naar functionele voeding, met speciale toevoegingen om de gezondheid te bevorderen, zal blijvend zijn. Maar daarnaast zal er meer groei komen in cosmetische voeding.

"Mensen kopen nu ook allerlei dingen om hun huisdieren een stralende vacht te geven. Waarom zou die vraag zich niet laten vertalen naar humane voeding?" aldus Albert Zwijgers, Nederlands foodtechnoloog bij was- en voedingsmidddlenconcern Unilever en daarnaast hoogleraar Innovatie in Voeding aan de HAS in Den Bosch, in het magazine Foodholland.

Het huidige voedingspatroon vraagt volgens Zwijgers om functional foods. "De meeste mensen krijgen met hun huidige eetpatroon immmers te weinig goede voedingsstoffen binnen," meent hij. "Maar om die functional foods door consumenten geaccepteerd te krijgen is het wel belangrijk dat de gezondheidswaarde goed is onderbouwd."

Daarbij is het bovendien de vraag of een teveel aan bepaalde stoffen niet schadelijk kan zijn. "Voor calcium is al wel bekend dat het lichaam een overdaad vanzelf kwijt raakt, maar voor veel andere stoffen moet dat nog onderzocht worden," zegt Zwijgers.