Finland produceert atoomwijn

In het Finse Olkiluoto zal een wijngaard dit jaar tachtig flessen rode wijn leveren. Het gebied, dat op dezelfde breedtegraad ligt als Alaska, kan nochtans moeilijk een wijnregio genoemd worden. Maar wijnbouwer Jukka Huttunen maakt wel gebruik van het koelwater van de reactoren van de nabijgelegen atoomcentrale.



Teollisuuden Voima Oy, het bedrijf dat de atoomcentral uitbaat, begon met de wijngaard als een experiment voor de overtollige warmte die door de nucleaire energie geproduceerd wordt. Het bedrijf wil nu de productie uitbreiden. De Finse milieupartij zegt echter dat de wijnproductie geen oplossing is voor het probleem van de kernenergie en dat het koelwater schadelijk blijft.

Finland was het eerste westerse land dat een nieuw kerncentrale bouwde na de ramp in Chernobyl in 1986. Eén vierde van de Finse elektriciteit wordt geleverd door de kerncentrales van Olkiluoto en Loviisa. Een kleine meerderheid van de Finse bevolking zegt trouwens achter het gebruik van kernenergie te staan.

Het experiment met de wijngaard is volgens Huttunen een wereldprimeur. "Het is spijtig dat er in de buurt geen landbouwgronden zijn om het gebruik van de warmte van het koelwater te gebruiken," zegt hij. De wijn wordt geschonken op feestjes van de kerncentrale en zou volgend jaar een productie van 400 flessen halen. Maar aan een commercialisering wordt niet echt gedacht.

Echt enthousiast zijn wijnkenners ook niet. "Het charme van de wijn zit in de grond, de ranken en het klimaat," vertelde Pekka Koiranen, sommelier van het restaurant Palace Gourmet in Helsinki, aan het magazine Bloomberg. "Ik denk niet dat deze atoomwijn het publiek zal aanspreken."

In de kerncentrale wordt zeewater tot 13 graden celcius opgewarm en door de wijngaard van 1.000 vierkante meter geleid op zijn terugweg naar de Botnische Golf. Dat doet het bloeiseizoen van de druiven met drie maanden vervroegen en geeft de wijnranken te kans te groeien in een vijandige bodem. "Het is vooral de bedoeling is te onderzoeken op welke manier de overtollige warmte kan gebruikt worden," merkt de kerncentrale op. "Onze belangrijkste betrachting is het produceren van veilige elektriciteit."

Het koelwater houdt een kustgebied van ongeveer vijf vierkante kilometer ijsvrij bij een temperatuur van min vijf graden. "Het is niet vervuild door radioactieve stoffen," aldus de kerncentrale. Aan het wijnproject werd vijf jaar geleden begonnen met de hulp van Finnish Agrifood Research. Oorspronkelijk werden er koren en meloenen geteelt, maar daarna werd overgeschakeld op druiven, die beter in staat bleken om de winter te overleven.